Wat is de mammapoli?

joow · november 22, 2009

'Mamma' is het Latijnse woord voor borst. Op de mammapoli maakt u kennis met de afdeling radiologie, de chirurg, de internist-oncoloog en de verpleegkundige. De mammapoli van het Waterlandziekenhuis is ingericht om vrouwen met borstafwijkingen tegemoet te komen. Met de mammapoli beogen wij de onzekere tijd te verkorten. Omdat u veel afspraken heeft bij huisarts, specialist, de verschillende onderzoeksafdelingen en verpleegkundige, zou er normaal gesproken veel tijd overheen gaan om alle afspraken na elkaar te plannen. Nu zijn de benodigde plaatsen voor u op drie verschillende dagen gereserveerd, zodat u snel door de verschillende disciplines gezien kunt worden.

In de navolgende paragrafen wordt in chronologische volgorde weergegeven wat er voor de verschillende dagen in principeop de planning staat. Echter: elke afwijking en situatie is uniek. Het kan dus zo zijn dat uw behandelend arts vindt dat u van dit standaard traject af kunt wijken. Vraag hem gerust waarom dit bij u het geval is.

Schrijf alle vragen die u heeft op voordat u naar het ziekenhuis gaat. Dit kan een hulpmiddel zijn om de informatie te krijgen die u wilt hebben. Het is absoluut niet vreemd om dit lijstje met vragen mee te nemen naar het ziekenhuis om tijdens het gesprek met de specialist of de verpleegkundige te kijken of u niet vergeten bent om bepaalde vragen te stellen.

U gaat eerst naar een nurse practitioner en/of chirurg, die zich heeft gespecialiseerd in het onderzoek en de behandeling van borstafwijkingen.

Zij/hij vraagt, voor zo ver niet bekend, naar uw klachten, medische voorgeschiedenis, medicijngebruik en of er wel of geen (borst-)kanker in uw familie voorkomt. Vervolgens zal zij/hij uw borsten en regionale lymfklieren grondig onderzoeken. De hele borst wordt systematisch afgetast om te voelen of er oneffenheden of hobbels zitten. Bij borstkanker bestaat de kans dat kankercellen zich door het lichaam verspreiden via het bloed en/of de lymfe. Daarom wordt naar lymfeklieren in de oksel gevoeld.

Hierna zal zij/hij met u bespreken welke vervolgonderzoeken er gedaan zullen worden. Meestal is dit een mammografie, echografie en een punctie; echter elke situatie is anders, dus het kan voorkomen dat de nurse practitioner in overleg met uw arts anders afspreekt.

De afspraak voor deze vervolgonderzoeken is reeds voor u gemaakt, dit om de periode van onzekerheid zo kort mogelijk te houden. Aansluitend aan het bezoek aan de nurse practitoner en/of chirurg gaat u naar afdeling radiologie voor de vervolgonderzoeken.

Op de röntgenafdeling

Eerst worden er röntgenfoto's gemaakt (mammografie) als dat nog niet is gebeurd.

Verder onderzoek

Mocht het nodig zijn dan zal echografisch onderzoek (echografie) en/of microscopisch onderzoek door middel van een punctie plaatsvinden. Indien deze punctie met een dunne naald kan geschieden, is de uitslag na een dag bekend. Indien de punctie met een dikke naald plaats vindt, dan is de uitslag hiervan pas een week later bekend.

De uitslag van het onderzoek

De radioloog stuurt het weefsel dat verkregen is tijdens de punctie, naar de patholoog. Deze onderzoekt het weefsel nauwkeurig op eventuele afwijkingen. Dit onderzoek duurt enige dagen.

Multidisciplinair overleg

Daarna bespreekt de chirurg zijn bevindingen met de andere zorgverleners van het "mammateam", namelijk de radioloog, nurse practitioner, patholoog en internist oncoloog.

Gezamenlijk wordt de diagnose besproken en het behandelplan vastgesteld. Bij een goedaardige aandoening in de borst wordt besloten of er nog aanvullende controles nodig zijn of dat de patiënt kan worden ontslagen. Soms wordt alsnog tot een stereotactische biopsie besloten.

Dag 2 op de mammapoli Bij de chirurg

U komt weer terug bij de chirurg. Hij/zij vertelt u de uitslag van de onderzoeken. Als het geen borstkanker is, bespreekt de chirurg met u wat er eventueel verder gaat gebeuren. Soms wordt volstaan met een regelmatige controle bij de specialist. In andere gevallen kan de chirurg besluiten dat het beter is het knobbeltje operatief te verwijderen. Daarnaast kan een behandeling met hormonen en/of andere geneesmiddelen nodig zijn.

Mochten al deze onderzoeken geen duidelijke diagnose opleveren dan kan de chirurg u voorstellen eerst de knobbel te laten verwijderen voor verder onderzoek. Meestal gebeurt dit onder narcose. In alle andere gevallen wordt geen verdere behandeling uitgevoerd.

Wordt borstkanker vastgesteld, dan gaat u verder in het traject dat voor u op de mammapoli uitgestippeld is. Er is dan in principe een operatieve behandeling nodig. De chirurg bespreekt de voorgestelde operatie en andere behandelingsmogelijkheden. In uitzonderlijke gevallen wordt liever gekozen voor eerst een behandeling met medicijnen en daarna een eventuele operatie. U krijgt de 'Behandelwijzer Borstkanker' uitgereikt.

Meestal bestaat er de mogelijkheid om met de nurse practitioner de situatie nog eens door te spreken en aanvullende vragen te stellen. Ook is zij telefonisch bereikbaar indien u vragen heeft over de komende behandeling.

U wordt op de opnamelijst geplaatst. U ontvangt in principe thuis bericht over de operatiedatum. Als u de operatie een paar dagen wilt uitstellen, omdat u nog van alles wilt regelen dan kunt u dat bespreken en wordt er een andere datum gekozen.

Op dag 2 of dag 3 gaat u naar de internist-oncoloog. U gaat naar de internist-oncoloog omdat door de verbeterde behandelinzichten steeds meer patiënten naast de operatie een aanvullende behandeling met medicijnen krijgen. Om die reden is de behandeling van patiënten met borstkanker een gezamenlijke behandeling van chirurg en internist-oncoloog.

De algemene brochure 'Wegwijzer opname' krijgt u van de afdeling opname.

Dag 3 op de mammapoli Bij de nurse practitioner mammacare of de mammacare verpleegkundige

Na uw gesprek met de internist-oncoloog staat een afspraak met de mammacare verpleegkundige of de gespecialiseerde oncologie verpleegkundige gepland. Deze verpleegkundigen hebben zich door middel van een specifieke opleiding gespecialiseerd in de zorg voor en begeleiding van vrouwen die te maken hebben met borstafwijkingen. Zij zullen het besprokene met uw specialist nog eens herhalen. Terwijl de chirurg het behandelvoorstel uitvoerig met u besproken heeft, gaat de nurse practitioner dieper in op de gevolgen die de behandeling(en) voor uw dagelijks functioneren hebben, op uw gezinssituatie, kinderen, werk, emoties, etc.. De nurse practitioner en de mammacare verpleegkundigen zullen u gedurende uw gehele behandelperiode begeleiden.

De nurse practitioner neemt een uur de tijd voor u. Mocht u meer tijd nodig hebben om het een en ander te bespreken, dan kan op korte termijn een vervolgafspraak voor u gemaakt worden.

Niet alleen u, maar ook uw naasten kunnen altijd contact opnemen met de mammacare verpleegkundige of gespecialiseerde oncologie verpleegkundige.

Wanneer u contact zou willen maken met een lotgenote van de Borstkanker Vereniging Nederland (BVN) laat dit dan weten aan uw nurse practitioner.

Als u niet op de mammapoli ingeboekt staat

Het kan voorkomen dat u niet via de mammapoli gezien wordt. Hier kunnen meerdere redenen voor zijn. Ten eerste kan het zijn dat alle plaatsen op de mammapoli reeds bezet zijn. Het kan ook voorkomen dat uw huisarts het niet waarschijnlijk acht dat u borstkanker heeft en u daarom op een gewone poliplaats een afspraak voor u boekt. U krijgt dan uiteraard voor zo ver nodig toch dezelfde begeleiding als op de mammapoli. Terwijl de uitslag op de mammapoli vaak binnen drie dagen rond is, gaan er op de gewone poli vaak iets meer dagen overheen voor deze bekend is.

Het is ook mogelijk dat uw huisarts alleen een mammogram heeft aangevraagd, maar dat de radioloog aanvullend onderzoek door de chirurg adviseert. Dan kan er alsnog een afspraak bij de nurse practitioner en/of chirurg gepland worden.